[246] (ก) ยสฺส ยตฺถ รูปายตนํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?

ปญฺจโวการา จวนฺตานํ อรูปานํ เตสํ ตตฺถ รูปายตนํ นุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ ปรินิพฺพนฺตานํ อสญฺญสตฺตา จวนฺตานํ เตสํ ตตฺถ รูปายตนญฺจ นุปฺปชฺชติ มนายตนญฺจ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ รูปายตนํ นุปฺปชฺชตีติ?

อสญฺญสตฺตํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ รูปายตนํ นุปฺปชฺชติฯ ปรินิพฺพนฺตานํ อสญฺญสตฺตา จวนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนายตนญฺจ น นิรุชฺฌิสฺสติ รูปายตนญฺจ นุปฺปชฺชติฯ

(ก) ยสฺส ยตฺถ รูปายตนํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ธมฺมายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ อรูปกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ รูปายตนํ นุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ธมฺมายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ ปรินิพฺพนฺตานํ เตสํ ตตฺถ รูปายตนญฺจ นุปฺปชฺชติ ธมฺมายตนญฺจ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ธมฺมายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ รูปายตนํ นุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตาฯ

[247] (ก) ยสฺส ยตฺถ มนายตนํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ธมฺมายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนายตนํ นุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ธมฺมายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ ปรินิพฺพนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนายตนญฺจ นุปฺปชฺชติ ธมฺมายตนญฺจ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ธมฺมายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ มนายตนํ นุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตาฯ

(6) อตีตานาคตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

[248] (ก) ยสฺส จกฺขายตนํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส โสตายตนํ นิรุชฺฌิสฺสตีติ?

ปญฺจโวกาเร ปรินิพฺพนฺตานํ อรูเป ปจฺฉิมภวิกานํ เย จ อรูปํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ จวนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ โสตายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติฯ อิตเรสํ เตสํ จกฺขายตนญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ โสตายตนญฺจ นิรุชฺฌิสฺสติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน โสตายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส จกฺขายตนํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ยถา นิโรธวาเร อตีตานาคตา [อตีเตนานาคตา (สฺยา.)] ปุจฺฉา ยสฺสกมฺปิ ยตฺถกมฺปิ ยสฺสยตฺถกมฺปิ อนุโลมมฺปิ ปจฺจนีกมฺปิ วิภตฺตํ, เอวํ อุปฺปาทนิโรเธปิ อตีตานาคตา ปุจฺฉา วิภชิตพฺพาฯ)

อุปฺปาทนิโรธวาโรฯ

ปวตฺติวาโร นิฏฺฐิโตฯ

3. ปริญฺญาวาโร

1. ปจฺจุปฺปนฺนวาโร

[249] (ก) โย จกฺขายตนํ ปริชานาติ โส โสตายตนํ ปริชานาตีติ? อามนฺตาฯ

(ข) โย วา ปน โสตายตนํ ปริชานาติ โส จกฺขายตนํ ปริชานาตีติ? อามนฺตาฯ

(ก) โย จกฺขายตนํ น ปริชานาติ โส โสตายตนํ น ปริชานาตีติ? อามนฺตาฯ

(ข) โย วา ปน โสตายตนํ น ปริชานาติ โส จกฺขายตนํ น ปริชานาตีติ? อามนฺตาฯ

2. อตีตวาโร

[250] (ก) โย จกฺขายตนํ ปริชานิตฺถ โส โสตายตนํ ปริชานิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ข) โย วา ปน โสตายตนํ ปริชานิตฺถ โส จกฺขายตนํ ปริชานิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ก) โย จกฺขายตนํ น ปริชานิตฺถ โส โสตายตนํ น ปริชานิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

(ข) โย วา ปน โสตายตนํ น ปริชานิตฺถ โส จกฺขายตนํ น ปริชานิตฺถาติ? อามนฺตาฯ

3. อนาคตวาโร

[251] (ก) โย จกฺขายตนํ ปริชานิสฺสติ โส โสตายตนํ ปริชานิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ

(ข) โย วา ปน โสตายตนํ ปริชานิสฺสติ โส จกฺขายตนํ ปริชานิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ